Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Türkiye’nin en iddialı projelerinden Milli Muharip Uçak KAAN ve yerli motor geliştirme çalışmalarına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Görgün, “KAAN’ın geleceği hiçbir şekilde tek bir ülkenin motoruna bağlı değil” diyerek, hem mevcut tedarik süreçlerini hem de yerli motor yol haritasını anlattı.
Savunma Sanayiinde “Tam Bağımsızlık” Stratejisi
Görgün, Türkiye’nin uzun vadeli hedefinin “tam bağımsız savunma sanayii” olduğunu vurguladı. Özellikle motor teknolojilerinde karşılaşılan örtülü ve açık ambargolara karşı alternatif geliştirme ve tedarik stratejilerinin eş zamanlı yürütüldüğünü belirtti.
“Hiçbir zaman tek bir kaynağa bağlı kalmadık. Alternatiflerimizi her zaman masada tutuyoruz. Bu hem teslimat sürekliliğini hem de teknolojik bağımsızlığımızı güvence altına alıyor” diyen Görgün, bugüne kadar “yapamazsınız” denilen pek çok platformun millî motorlarla envantere kazandırıldığını hatırlattı.
Kara, Hava, Deniz ve Füze Sistemlerinde Yerli Motor Dönemi
Görgün’ün paylaştığı tabloya göre, Türkiye farklı alanlarda kritik eşikleri aşmış durumda:
- Kara araçları: Vuran ve Kirpi’de kullanılan TUNA, lojistik araçlarda AZRA Gen-2, paletli araçlarda UTKU, ALTAY tankında BATU motoru test süreçlerini tamamladı.
- İHA’lar: TB3’e güç veren PD200, ANKA ve AKSUNGUR’da PD170, Kargı İHA’da PG50 kullanılıyor.
- Helikopterler: GÖKBEY’in kalbinde yer alan TS1400 turboşaft motoru sertifikasyon aşamasında.
- Füzeler: ATMACA ve SOM için KTJ3200, ÇAKIR için KTJ1750, Kara ATMACA için KTJ3700 başarıyla devreye girdi.
- Deniz sistemleri: MARLİN SİDA’da LEVEND, ULAQ’ta Marin X7, MİLGEM için Mavi BATU çözümleri hazırlandı.
- Jet motorları: ANKA-III için TF6000, Kızılelma için TF10000 geliştiriliyor. KAAN’ın ana motoru TF35000 ve yardımcı güç ünitesi APU60 planlandığı şekilde ilerliyor.
KAAN ve Yerli Motor Yol Haritası
Milli Muharip Uçak KAAN için ilk blok üretim sürecinde ithal motorlar kullanılacak olsa da, Görgün’e göre bu geçici bir aşama:
“KAAN, blok yaklaşımıyla geliştiriliyor. İlk prototipler ithal motorlarla uçacak, ancak seri üretim tamamen yerli motor üzerine planlandı. Prototipler için gerekli motor tedarikleri tamamlandı ve üretim süreci sorunsuz ilerliyor.”
ABD’den temin sürecine ilişkin de konuşan Görgün, “Resmî başvuru tamamlandı ancak biz tek kaynağa bağlı değiliz. Alternatifler üzerinde çalışıyoruz. Nihai hedefimiz, KAAN’ın yerli motorla uçmasıdır” dedi.
Endonezya Anlaşmasına Yansıması
Türkiye’nin Endonezya ile imzaladığı 48 adetlik KAAN ihracat anlaşması da motor konusundaki bağımsızlık vizyonuyla bağlantılı. Görgün, “Endonezya’ya teslim edilecek KAAN’lar, ABD menşeli değil millî motorlarımızla güçlendirilecek” açıklamasıyla bu konuda net bir tavır ortaya koydu.
“Gecikme Aşıldı, Yol Haritası Netleşti”
Yerli motor geliştirmede geçmişte bazı gecikmeler yaşandığını kabul eden Görgün, “Son iki yılda çok önemli mesafe alındı. Sorumluluklar netleşti, takvim oturdu. Artık süreçler Çevik Sistem Mühendisliği yaklaşımıyla yönetiliyor” değerlendirmesini yaptı.
Sonuç
Türkiye, kara araçlarından helikopterlere, İHA’lardan füzeler ve deniz platformlarına kadar geniş bir yelpazede millî motor üretiminde kritik bir aşamaya geldi. KAAN projesinde ise yerli motorun geliştirilmesi, Türkiye’nin 5. nesil savaş uçağı üretiminde tam bağımsızlık vizyonunun anahtarı olarak görülüyor.
