Reuters’ın özel haberine göre, Türkiye geçtiğimiz ay Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump arasında Beyaz Saray’da yapılan görüşmede Halkbank davasının kapatılması için 100 milyon dolarlık bir uzlaşma teklifi sundu. İddiaya göre Ankara, olası bir anlaşmanın bankanın suçlamaları kabul etmeden sonuçlanmasını istiyor.
ABD’de dolandırıcılık, kara para aklama ve yaptırımları delme suçlamalarıyla yargılanan Halkbank, İran’ın nükleer programına yönelik Amerikan yaptırımlarını ihlal ettiği suçlamalarını reddediyor. Banka, “devlet kuruluşu” statüsüne dayanarak ABD yargısının yetkisini sorgulasa da, ABD Yüksek Mahkemesi’nin temyiz başvurusunu reddetmesiyle dava yeniden hız kazandı.
Anlaşma Arayışı ve Diplomatik Zemin
Reuters’a konuşan kaynaklar, Türk heyetinin Beyaz Saray’daki görüşmede, “karşılıklı anlayış” temelinde hukuki uzlaşma yollarını gündeme getirdiğini belirtti. Ancak Washington tarafının teklife nasıl yanıt verdiği veya görüşmelerin sürüp sürmediği açıklanmadı.
Cumhurbaşkanlığı ve Halkbank yetkilileri sessizliğini korurken, bankadan yapılan kısa açıklamada “iki ülke arasında yapıcı temasların sürdüğü” vurgulandı.
S-400 Krizi Sonrası İlişkilerde Yumuşama Arayışı
Olası bir uzlaşma, 2019’da Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın almasıyla bozulan Ankara–Washington ilişkilerinde yeni bir yumuşama zemini oluşturabilir. Söz konusu adım sonrasında ABD, Türkiye’yi F-35 programından çıkarmış ve Savunma Sanayii Başkanlığı’na CAATSA yaptırımları uygulamıştı. Aynı yıl Halkbank davası da açılmıştı.
Analistlere göre Erdoğan–Trump görüşmesinde gündeme gelen uzlaşma önerisi, iki NATO müttefiki arasındaki ilişkileri yeniden dengeleme çabasının bir parçası olarak görülüyor.
ABD’nin Yaptırım Politikaları ve Olası Cezalar
ABD’de daha önce yaptırımları ihlal ettiği gerekçesiyle çeşitli bankalara milyarlarca dolarlık cezalar verilmişti. BNP Paribas 2014’te 9 milyar dolar, HSBC ve Standard Chartered gibi bankalar ise toplamda 5 milyar doların üzerinde ceza ödemişti. Bu tablo, Halkbank için de 100 milyon doların çok ötesine geçebilecek bir uzlaşma bedelinin gündeme gelebileceği yorumlarını güçlendiriyor.
Yargı Süreci ve Piyasa Tepkisi
ABD Yüksek Mahkemesi’nin Halkbank’ın dokunulmazlık iddiasını reddetmesiyle dava federal düzeyde yeniden görülecek. Kararın ardından Halkbank hisseleri borsada yüzde 10’a yakın değer kaybetti.
New York Güney Bölgesi Savcılığı, Halkbank’ı İran’a ait petrol gelirlerinden elde edilen yaklaşık 20 milyar doların gizlice transfer edilmesi ve bu fonların “gıda ticareti” adı altında meşrulaştırılmasıyla suçluyor.
Sonuç: Diplomasi, Finans ve Hukuk Arasında İnce Bir Denge
Halkbank davası, yalnızca bir finansal yaptırım süreci değil, aynı zamanda Türkiye–ABD ilişkilerinin kırılgan dengelerini belirleyen diplomatik bir test niteliği taşıyor. Ankara’nın Washington’a uzattığı 100 milyon dolarlık teklif, davayı kapatmanın ötesinde, iki ülke arasında yeniden güven inşa etme arayışının da sembolü olarak görülüyor.
