Ege Denizi’nde tansiyon yeniden yükseldi. Türkiye’nin Piri Reis araştırma gemisinin 10 gün boyunca belirlenen bölgelerde bilimsel çalışmalar yürüteceğini duyurduğu Navtex ilanının ardından Yunanistan bölgedeki askeri hareketliliğini artırdı.
Atina yönetimi, söz konusu Navtex’e yanıt olarak sabah saat 05.00’te orta ölçekli bir tatbikat başlattığını açıkladı. Yunan medyası, Ankara’nın ilan ettiği bölgelerin bazı kısımlarının Yunan karasuları ve kıta sahanlığı içinde bulunduğunu öne sürdü.
Türkiye’den İkinci Navtex ve “Silahsızlandırma” Vurgusu
Tatbikat sürerken Türkiye, İzmir istasyonu üzerinden ikinci bir Navtex daha yayınladı. Açıklamada, Yunan adalarının silahsızlandırılması gerektiği vurgulanarak, bölgede gerçekleştirilecek herhangi bir askeri faaliyetin uluslararası antlaşmalara aykırı olduğu ve seyrüsefer güvenliğini tehlikeye atabileceği uyarısında bulunuldu.
Türkiye’nin 0863/25 numaralı Navtex’i, Piri Reis’in 15 Eylül Pazartesi günü başlayacak ve 10 gün sürecek deniz altı araştırmalarının yapılacağı bölgeleri kapsıyordu. Ancak Kathimerini gazetesi, geminin hâlen İzmir Limanı’na bağlı olduğunu yazdı.
Yunanistan’dan Gövde Gösterisi
Atina yönetimi tatbikatın, “ulusal egemenliği savunma kararlılığını göstermek” amacıyla düzenlendiğini açıkladı.
Tatbikata;
- Yunan Silahlı Kuvvetleri’nin ortak birliği Delta Gücü,
- 60’tan fazla savaş uçağı,
- Yunan Donanması’nın tamamı,
- 30 adaya konuşlandırılmış özel kuvvetler birimleri,
- Evros’un kuzey sınırındaki kara birlikleri katıldı.
Bu kapsamlı katılım, tatbikatın yalnızca “caydırıcılık” amacı taşımadığını, aynı zamanda Türkiye’ye yönelik açık bir güç mesajı içerdiğini gösteriyor.
Navtex Nedir?
NAVTEX (Navigational Telex), uluslararası denizcilere seyir, meteoroloji ve acil durum bilgilerini iletmek amacıyla kullanılan küresel bir haberleşme sistemi. “Navtex yayınlamak” ifadesi, denizcilere resmi duyuru yapılması anlamına geliyor.
Uzmanlardan Yorum: “Yeni Bir Kriz Dalgası”
Uzmanlara göre, Piri Reis’in araştırmaları üzerinden başlayan gerilim, Ege’deki kronik Türkiye-Yunanistan anlaşmazlıklarını yeniden gündeme taşıyor. Özellikle kıta sahanlığı, karasuları ve adaların silahsızlandırılması konuları, tarafların pozisyonlarını sertleştiriyor.
Diplomasi çevreleri, önümüzdeki günlerde iki ülkenin de NATO ve AB üzerinden karşılıklı hamlelerini artırabileceğini belirtiyor.