ABD’li yetkililer ve savunma analistleri, Suudi Arabistan’a verilecek F-35’lerin İsrail’in sahip olduğu versiyonlardan bilinçli olarak daha düşük kapasiteli olacağını doğruladı. Bu durum, Washington’un yıllardır uyguladığı “İsrail’in niteliksel askeri üstünlüğünü koruma” politikasının Suudi Arabistan’a da çarptığını gösteriyor.
İsrail’in F-35 Ayrıcalığı: Eşsiz Entegrasyon ve Serbest Modernizasyon
İsrail, F-35 filosunu ABD’nin standart paketinin ötesine taşıyacak benzersiz yetkilere sahip. Tel Aviv, uçakları kendi milli silah sistemleriyle entegre edebiliyor, gelişmiş elektronik harp yetenekleri ekleyebiliyor ve birçok kritik yükseltmeyi ABD’nin onayını bile beklemeden yapabiliyor.
Reuters’ın haberine göre İsrail Hava Kuvvetleri, Suudilere F-35 satışı planını “bölgesel hava üstünlüğünü zayıflatabilecek bir adım” olarak görüyor.
Yeni Nesil Silahlar: Kapı İsrail’e Açık, Suudi Arabistan’a Kapalı
Suudi Arabistan’ın F-35’lerle birlikte AIM-260 Joint Advanced Tactical Missile gibi yeni nesil, yüksek hassasiyetli hava-hava füzelerini alma ihtimalinin düşük olduğu belirtiliyor.
Bu füze, F-35’in en kritik ve en gizli kabiliyetlerinden biri olarak kabul ediliyor ve önceliğin yalnızca İsrail’e verileceği değerlendiriliyor.
ABD her ülke için F-35’leri özel yazılım paketleriyle sınırlıyor. Lockheed Martin tarafından üretilecek Suudi F-35’leri, yazılım altyapısı bakımından İsrail’in sahip olduğu jetlerin gerisinde kalacak.
Deneyim ve Sayısal Üstünlük: Terazi İsrail’den Yana
İsrail, bölgede F-35’i sekiz yıldır aktif olarak kullanan tek ülke ve bu süre zarfında hem operasyonel tecrübe hem de teknoloji uyarlaması açısından büyük avantaj topladı.
İsrail’in iki F-35 filosu hâlihazırda görevde, üçüncü filo ise yolda. Suudi Arabistan ise ancak yıllar içinde iki filoya ulaşabilecek.
Siyasi Boyut: Kongre, QME İncelemesi ve İsrail Lobisi
Satışın gerçekleşmesi için ABD’nin “Niteliksel Askeri Üstünlük (QME)” denetiminden geçmesi, ardından da Kongre’nin onayı gerekiyor.
Washington’da güçlü İsrail lobisinin bulunması, bu süreci ciddi ölçüde zorlaştırabilecek bir faktör.
Riyad’ın F-35 alması, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri ile teknolojik denklik sağlamasını mümkün kılacak olsa da, daha önceki Körfez satışları—teslimat takvimleri, uçak konfigürasyonları ve Çin ile teknoloji paylaşımı şüpheleri yüzünden—aylarca hatta yıllarca ertelenmiş durumda.
