Türk Hava Yolları (THY), gökyüzünde yeni bir dönemin kapısını aralayacak dev bir satın alma anlaşmasına imza attı. Şirket, ABD merkezli havacılık devi Boeing’den 150’si kesin, 75’i opsiyonlu olmak üzere toplam 225 uçak sipariş ettiğini açıkladı. İstanbul Borsası’na yapılan duyuruya göre teslimatlar 2029 ile 2034 yılları arasında gerçekleşecek.
Boeing’den Hem Kısa Hem Uzun Hatlar İçin Dev Filo
THY’nin açıklamasına göre yeni siparişin 100 adedi Boeing 737-8/10 MAX modellerinden oluşacak. Kısa ve orta menzilli hatlarda kullanılacak bu uçaklar, şirketin Avrupa, Orta Doğu ve Afrika uçuşlarında yoğun olarak değerlendirilecek. Ancak bu alımın, motor üreticisi CFM International ile yürütülen müzakerelerin olumlu sonuçlanmasına bağlı olduğu vurgulandı.
Filoya katılacak diğer 50 uçak ise geniş gövdeli B787-9 ve B787-10 modelleri olacak. Bu uçaklar, THY’nin Asya, Amerika ve Uzak Doğu gibi uzun mesafe rotalarında görev yapacak. Böylece THY, sadece bölgesel değil küresel hatlarda da kapasitesini katlayacak.
Beyaz Saray Görüşmesinin Gölgesinde Gelen Anlaşma
Bu tarihi siparişin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Donald Trump’ın 25 Eylül’de Washington’da yaptığı görüşmeden hemen sonra duyurulması dikkat çekti. Trump, görüşme sırasında “Boeing için büyük ölçekli satışların gündeme geleceğini” söylemişti. Erdoğan ise ziyaret öncesinde, “ticaret, yatırım ve savunma sanayii başta olmak üzere birçok konunun ele alınacağını” açıklamıştı.
Siparişin zamanlaması, Ankara-Washington hattında ticaret diplomasisinin ne kadar güçlü bir araç haline geldiğini gösteriyor. Özellikle Trump’ın “Önce Amerika” yaklaşımı, ABD’li dev şirketlere dünya genelinde yeni sipariş kapıları açıyor.
THY’nin Büyüme Stratejisi
THY’nin filosu halihazırda 485 uçaktan oluşuyor: 279’u Airbus, 206’sı ise Boeing üretimi. Şirket, geçtiğimiz yıl Aralık ayında Airbus’tan da 355 uçak siparişi vermişti. Böylece hem Avrupalı hem Amerikalı üreticilerle denge gözeten bir strateji izliyor.
Hedef ise oldukça iddialı: 2033 yılına kadar filonun yaklaşık iki katına çıkarılarak 813 uçağa ulaşması. Bu büyüme, THY’nin küresel ölçekteki pazar payını artırma hedefiyle uyumlu. Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat, geçtiğimiz yıl yaptığı açıklamada Boeing ile 250 uçak için “ileri düzey” görüşmeler yürüttüklerini duyurmuştu. Bu anlaşmayla o süreç resmiyet kazanmış oldu.
Trump Döneminde Boeing’e Sipariş Yağmuru
Türkiye, Trump’ın ikinci döneminde Boeing satışlarının gündeme geldiği tek ülke değil. Son aylarda Suudi Arabistan, Katar, BAE, Endonezya, Güney Kore ve Özbekistan Boeing’e milyarlarca dolarlık sipariş verdi. Trump, bu anlaşmaları kişisel başarı hanesine yazarken, Boeing için de adeta bir “yeniden doğuş” süreci başlatmış oldu.
Boeing’in Zorlu Yılı
Her ne kadar siparişlerde artış yaşansa da Boeing’in 2024 yılı oldukça sancılı geçti. Güvenlik sorunları ve üretim hataları nedeniyle milyarlarca dolar zarar açıklayan şirket, Starliner uzay kapsülündeki arızalar yüzünden büyük prestij kaybı yaşadı. Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) dokuz ay mahsur kalan iki astronot, Boeing için kara bir leke olarak tarihe geçti. CEO Robert Kelly Ortberg, yaz aylarında yaptığı açıklamada “yeniden dengeye girme sürecinde olduklarını” söylemişti.
Resmi Açıklama: “Yeni Nesil Filo, %6 Büyüme”
THY’nin Kamuyu Aydınlatma Platformu (KAP) açıklamasında şu ifadeler öne çıktı:
“2035 yılına kadar filomuzun tamamının yeni nesil uçaklardan oluşması hedeflenmektedir. Böylelikle operasyonel verimliliğimiz pekişecek, yıllık ortalama büyüme oranımız %6 seviyesinde gerçekleşecektir.”
Bu açıklama, THY’nin sadece bölgesel değil küresel havayolu devleri arasında ilk sıralarda yer alma hedefini teyit ediyor.
THY’nin Boeing’le imzaladığı bu dev anlaşma, sadece havacılık sektöründe değil, uluslararası siyasette de büyük yankı uyandıracak. Siparişin zamanlaması, Ankara-Washington hattında diplomasi ve ticaretin nasıl iç içe geçtiğini gösteriyor. Türkiye’nin büyüyen hava filosu, önümüzdeki on yılda gökyüzünün dengelerini değiştirecek gibi görünüyor.
